Ευρωπαϊκός μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για ιούς
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-000349/2022 προς την Επιτροπή
Άρθρο 138 του Κανονισμού
Λουκάς Φουρλάς (PPE)
Θέμα: Ευρωπαϊκός μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για ιούς
Η πανδημία κατέδειξε περίτρανα ότι η Ευρώπη και ο κόσμος δεν είχαν προετοιμαστεί να αντιμετωπίσουν μια ασθένεια που μολύνει μεγάλο αριθμό ανθρώπων πολύ γρήγορα.
Ένας πολύ μολυσματικός ιός υπενθύμισε στην ανθρωπότητα ότι είναι ικανός να καταστρέψει την παγκόσμια οικονομία, να επιφέρει σοβαρές κοινωνικές και ψυχολογικές επιπτώσεις στους πολίτες των χωρών και να αλλάξει άρδην την κανονικότητα.
Η επιστημονική κοινότητα συμφωνεί ότι είναι πιθανό μελλοντικά να εμφανιστούν και άλλοι ιοί οι οποίοι δύνανται να λάβουν διαστάσεις πανδημίας.
Ερωτάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
- Προτίθεται να δημιουργήσει έναν ευρωπαϊκό μηχανισμό έγκαιρης ανίχνευσης και προειδοποίησης σε περίπτωση που κάτι τέτοιο επαληθευτεί;
- Θα μπορούσε να υπάρξει ένας ευρωπαϊκός φορέας που να δίνει κατευθυντήριες γραμμές στα κράτη μέλη ώστε να έχουμε ομοιομορφία και ίδια επίπεδα ασφάλειας και επιφυλακής;
Απάντηση της κ. Κυριακίδου εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(23.3.2022)
Η ΕΕ έχει θεσπίσει νομοθεσία προκειμένου να εξασφαλίσει τη συντονισμένη αντιμετώπιση των διασυνοριακών απειλών κατά της υγείας από λοιμώδη νοσήματα, χημικής, βιολογικής, περιβαλλοντικής και άγνωστης προέλευσης, που μεταδίδονται ακούσια ή εκούσια[1]. Η εν λόγω νομοθεσία περιλαμβάνει τη λειτουργία ενός συστήματος ταχείας ειδοποίησης για την κοινοποίηση σοβαρών διασυνοριακών απειλών κατά της υγείας που απαιτούν συντονισμένη αντιμετώπιση σε επίπεδο Ένωσης – το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης και αντίδρασης της ΕΕ (στο εξής: ΣΕΠΑ). Το εν λόγω σύστημα επιτρέπει στην Επιτροπή και στις αρμόδιες εθνικές αρχές να είναι σε διαρκή επικοινωνία.
Το 2020, με βάση τα διδάγματα που αντλήθηκαν από τον αγώνα κατά του κορονοϊού και στο πλαίσιο της οικοδόμησης μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας, η Επιτροπή πρότεινε ένα νέο πλαίσιο υγειονομικής ασφάλειας κατάλληλο για τις μελλοντικές προκλήσεις στον τομέα της υγείας[2]. Το νέο αυτό πλαίσιο βασίζεται σε ένα νέο ολοκληρωμένο σύστημα επιτήρησης της ΕΕ , καθώς και στο ολοκληρωμένο ΣΕΠΑ για την ανίχνευση επειγόντων απειλών κατά της υγείας. Οι προτάσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας, μεταξύ άλλων, διευρύνουν την εντολή του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA) ως προς τον συντονισμό μέτρων ετοιμότητας και αντίδρασης. Επιπροσθέτως, η νεοσυσταθείσα Ευρωπαϊκή Αρχή Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Υγειονομικής Ανάγκης της Επιτροπής[3] (HERA) θα ενισχύσει την ικανότητα της Ευρώπης να προλαμβάνει, να εντοπίζει και να αντιδρά άμεσα σε διασυνοριακές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας. Η αποστολή της είναι να εξασφαλίζει την ανάπτυξη, την παρασκευή, την προμήθεια και τη δίκαιη κατανομή βασικών ιατρικών αντιμέτρων. Η ΕΕ συνεργάζεται στενά με τα κράτη μέλη για τον εντοπισμό, την ανάλυση και την ιεράρχηση πιθανών απειλών κατά της υγείας.
[1] Απόφαση αριθ. 1082/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2013, σχετικά με σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας και για την κατάργηση της απόφασης αριθ. 2119/98/ΕΚ (ΕΕ L 293 της 5.11.2013, σ. 1). Βλέπε: https://eur-lex.europa.eu/eli/dec/2013/1082/oj?locale=el
[2] COM(2020) 724 τελικό, «Οικοδομώντας μια Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας: ετοιμότητα και ανθεκτικότητα απέναντι σε διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας». Βλέπε: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?qid=1647360196831&uri=CELEX%3A52020DC0724
[3] COM(2021) 576 τελικό, «για την παρουσίαση της HERA, της Ευρωπαϊκής Αρχής Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Υγειονομικής Ανάγκης, που αποτελεί το επόμενο βήμα προς την ολοκλήρωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας». Βλέπε: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?qid=1647360147467&uri=CELEX%3A52021DC0576