Βεβήλωση της Παναγίας Σουμελά
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-000553/2022 προς την Επιτροπή
Άρθρο 138 του Κανονισμού
Βαγγέλης Μεϊμαράκης (PPE), Θεόδωρος Ζαγοράκης (PPE), Μαρία Σπυράκη (PPE), Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου (PPE), Ελισσάβετ Βόζεμπεργκ-Βρυωνίδη (PPE), Μανώλης Κεφαλογιάννης (PPE), Στέλιος Κυμπουρόπουλος (PPE), Γεώργιος Κύρτσος (PPE), Λευτέρης Χριστοφόρου (PPE), Λουκάς Φουρλάς (PPE)
Θέμα: Βεβήλωση της Παναγίας Σουμελά
Η βεβήλωση της Παναγίας Σουμελά, ενός ιερού χώρου με ιστορία 16 αιώνων, υποψήφιου να ανακηρυχθεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, και η ασέβεια που έδειξαν προς τη θρησκευτικότητά του Τούρκοι πολίτες οι οποίοι συμμετείχαν χορεύοντας σε διαφημιστικό σποτ, για σκοπούς τουριστικής προβολής, συνιστούν ασέβεια προς την ιερότητα του χώρου και ύβρη για τον Ποντιακό Ελληνισμό, αλλά και για τους απανταχού Ορθόδοξους Χριστιανούς.
Οι προσβλητικές αυτές εικόνες έπονται ενεργειών των τουρκικών αρχών εις βάρος μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως είναι η πρόσφατη μετατροπή σε τζαμιά της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και της Αγίας Σοφίας στην Τραπεζούντα το 2013.
Με αφορμή λοιπόν τη νέα προκλητική αυτή ενέργεια που πραγματοποιήθηκε με την άδεια των τουρκικών αρχών, ερωτάται η Επιτροπή:
- Σκοπεύει να απευθύνει διάβημα διαμαρτυρίας προς τις τουρκικές αρχές ώστε να συμμορφωθούν με την υπόδειξη του ΕΚ όσον αφορά την ανάγκη διάσωσης και ανάδειξης της ταυτότητας των ελληνοχριστιανικών μνημείων στον ιστορικό Πόντο και την επαναλειτουργία του ιστορικού ναού της Αγίας Σοφίας Τραπεζούντας ως μουσείου;
- Σκοπεύει να επισημάνει στην Τουρκία ότι ο σεβασμός προς την πολιτιστική κληρονομιά των μνημείων που βρίσκονται στην επικράτειά της αποτελεί προϋπόθεση για τη συνέχιση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ;
Απάντηση του κ. Várhelyi εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(28.3.2022)
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος απέστειλε επιστολή διαμαρτυρίας στον Τούρκο Υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού έπειτα από το βιντεοσκοπημένο απόσπασμα με τον DJ να παίζει ηλεκτρονική μουσική στην ιστορική ελληνική Μονή της Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα. Αναφέρεται ότι το υπουργείο έχει κινήσει έρευνα κατά των κυβερνητικών υπαλλήλων που εξέδωσαν την άδεια να γυριστεί αυτή η διαφημιστική κινηματογραφική παραγωγή στον χώρο. Επί του παρόντος, δεν έχει δημοσιοποιηθεί κανένα αποτέλεσμα της έρευνας. Η ΕΕ έχει δεσμευτεί για τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς στην Τουρκία. Θα συνεχίσει να παρακολουθεί τις εξελίξεις όσον αφορά τη Μονή της Παναγίας Σουμελά, μεταξύ άλλων μέσω της αντιπροσωπείας της ΕΕ στην Άγκυρα και θα θέσει το ζήτημα στους σχετικούς συνομιλητές.
Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι η Μονή της Παναγίας Σουμελά είναι εγγεγραμμένη στον ενδεικτικό κατάλογο μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Μόλις εγγραφεί ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς, η Τουρκία θα έχει την υποχρέωση να διασφαλίσει ότι δεν θα επηρεαστεί η εξέχουσα οικουμενική αξία του εγγεγραμμένου μνημείου στο έδαφός της.
Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τα δικαιώματα των μη μουσουλμανικών θρησκευτικών κοινοτήτων, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο των εκθέσεών της για την Τουρκία[1]. Θα συνεχίσει επίσης να θέτει το ζήτημα της προστασίας σημαντικών πολιτιστικών και θρησκευτικών μνημείων στις διμερείς επαφές της με Τούρκους ομολόγους της.
[1] Πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία: https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/turkey-report-2021_en
