Ο Erdoğan καταστρατηγεί την ελευθερία του Τύπου
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-000772/2022 προς την Επιτροπή
Άρθρο 138 του Κανονισμού
Λουκάς Φουρλάς (PPE)
Θέμα: Ο Erdoğan καταστρατηγεί την ελευθερία του Τύπου
Οι συνθήκες που επικρατούν στον χώρο της δημοσιογραφίας στην Τουρκία μπορούν να χαρακτηριστούν ως άθλιες. Όσοι επικρίνουν την Κυβέρνηση αντιμετωπίζονται με καχυποψία και ενίοτε διώκονται ποινικά με την κατηγορία της «προσβολής του κράτους». Οι Τούρκοι δημοσιογράφοι που κάνουν τη δουλειά τους, υπηρετώντας τις θεμελιώδεις αρχές του επαγγέλματός τους, δίνουν καθημερινή μάχη επιβίωσης ενάντια στην ολοκληρωτική φίμωσή τους.
Πολύ πρόσφατα, η Τουρκάλα δημοσιογράφος Sedef Kabaş, συνελήφθη από τις τουρκικές αρχές διότι ανέφερε, από τηλεοράσεως, μια παροιμία, η οποία θεωρήθηκε ότι αφορούσε τον Τούρκο Πρόεδρο και ερμηνεύθηκε ως προσβλητική.
Η ανεξαρτησία των δημοσιογράφων διαφυλάσσεται μόνο από ένα σταθερό σύστημα. Σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από κρίσιμα διακυβεύματα και σχέσεις συμφερόντων, δεν είναι ρεαλιστικό να αναμένουμε από τους δημοσιογράφους να μπορέσουν να αντισταθούν στη λογοκρισία μόνοι τους.
Ερωτάται συνεπώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
- Πώς είναι δυνατό ένα κράτος, υποψήφιο για ένταξη, να θεωρεί προσβλητικές τις παροιμίες και να φυλακίζει, εν έτει 2022, δημοσιογράφους για να τους λογοκρίνει;
- Υπάρχει σχέδιο αντιμετώπισης της λογοκρισίας και προστασίας των δημοσιογράφων από τον Erdoğan και τι προτίθεται να κάνει η Επιτροπή ώστε να προστατέψει τον Τύπο από μια κυβέρνηση που θέλει να ενταχθεί στην ΕΕ αλλά δεν τηρεί τα ουσιώδη;
Απάντηση του κ. Várhelyi εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(15.5.2022)
Η ελευθερία και η πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης αποτελούν βασική αρχή της Ένωσης, η δε εργαλειοθήκη της Ένωσης για την προάσπιση και την προώθησή τους, τόσο εντός των συνόρων της όσο και στο πλαίσιο της εξωτερικής της πολιτικής, ενισχύεται.
Η ελευθερία της έκφρασης στην Τουρκία επηρεάζεται αρνητικά από την αυξανόμενη πίεση και τα περιοριστικά μέτρα κατά μεμονωμένων δημοσιογράφων, ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και επικριτικών φωνών. Οι προφυλακίσεις και οι ποινικές υποθέσεις κατά δημοσιογράφων, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πολιτικών της αντιπολίτευσης και άλλων είναι επαναλαμβανόμενες και αποδεικνύουν τη σοβαρή και συνεχή οπισθοδρόμηση της Τουρκίας στον τομέα των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών, όπως επισημαίνεται στην έκθεση της Επιτροπής του 2021 για την Τουρκία[1].
Η Επιτροπή έχει συστήσει επανειλημμένα στην Τουρκία να εξασφαλίσει ένα ασφαλές, πλουραλιστικό και ευνοϊκό περιβάλλον που να επιτρέπει στα μέσα ενημέρωσης να εκτελούν το έργο τους ανεξάρτητα και χωρίς φόβο αντιποίνων και απολύσεων. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να τερματιστούν και οι πρακτικές εκφοβισμού, παρεμβάσεων και άσκησης πιέσεων στα μέσα ενημέρωσης, οι οποίες εφαρμόζονται τόσο από κρατικούς όσο και από μη κρατικούς φορείς.
Η στόχευση των μέσων ενημέρωσης και των δημοσιογράφων αντιβαίνει στις υποχρεώσεις της Τουρκίας, ως υποψήφιας χώρας και μέλους του Συμβουλίου της Ευρώπης, και συγκεκριμένα στον σεβασμό του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Η ΕΕ έχει επανειλημμένα επισημάνει ότι η Τουρκία πρέπει επειγόντως να αντιστρέψει την αρνητική τάση των τελευταίων ετών και να σημειώσει απτή πρόοδο όσον αφορά τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων, που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.
Τον Ιούνιο του 2018, το Συμβούλιο δήλωσε ότι η Τουρκία απομακρύνεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και παρατήρησε ότι οι διαπραγματεύσεις προσχώρησης της Τουρκίας έχουν αδρανήσει[2]. Έκτοτε, η εκτίμηση αυτή έχει επαναληφθεί και, στην έκθεσή της του Οκτωβρίου 2021 για την Τουρκία, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα γεγονότα που οδήγησαν στην εν λόγω εκτίμηση εξακολουθούν να ισχύουν.
[1] https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/turkey-report-2021_el
[2] https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-10555-2018-INIT/el/pdf