Ανεξάρτητα και ελεύθερα μέσα ενημέρωσης
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-003121/2022 προς την Επιτροπή
Άρθρο 138 του Κανονισμού
Λουκάς Φουρλάς (PPE)
Θέμα: Ανεξάρτητα και ελεύθερα μέσα ενημέρωσης
Στην έκθεσή της για το κράτος δικαίου, η οποία δημοσιεύθηκε στις 13 Ιουλίου 2022[1], η Επιτροπή υποστηρίζει ότι «τα ανεξάρτητα και ελεύθερα μέσα ενημέρωσης είναι οι θεματοφύλακες της δημοκρατίας. Ένα ελεύθερο και πλουραλιστικό περιβάλλον μέσων ενημέρωσης είναι καθοριστικής σημασίας για την προάσπιση του κράτους δικαίου με τη λογοδοσία της εξουσίας και των θεσμών. … Η σύγκρουση συμφερόντων και μια αγορά με υψηλό βαθμό συγκέντρωσης στην οποία κυριαρχούν μόνο λίγοι παίκτες ενδέχεται επίσης να έχουν ως αποτέλεσμα την υπονόμευση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης.» Πολλές αναφορές, από ολόκληρη την ΕΕ και αλλού, δείχνουν ότι τόσο τα μέσα ενημέρωσης όσο και οι πλατφόρμες που χρησιμοποιούνται για την πρόσβαση σε αυτά βρίσκονται σε ολοένα και μεγαλύτερη συγκέντρωση, με αποτέλεσμα να κυριαρχούν λίγοι παίκτες.
- Σχεδιάζει η Επιτροπή να αναγνωρίσει την προκληθείσα ζημία στη δημοκρατία και να διερευνήσει πιθανές παραβιάσεις των άρθρων 101 και 102 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να αποτραπεί αυτή η βλάβη και να προστατευθεί η ΕΕ από αυτήν;
- Προτίθεται να θεωρήσει τη δημοκρατία ως έναν από τους κύριους στόχους του δικαίου και της πολιτικής του ανταγωνισμού, δεδομένου ότι η δημοκρατία αναφέρεται ως θεμελιώδης αξία στο άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση;
[1] COM(2022)0500.
E-003121/2022
Απάντηση της εκτελεστικής αντιπροέδρου κ. Vestager εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(2.12.2022)
Ο τομέας των μέσων ενημέρωσης διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στη συνεχή πρόοδο των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών, καθώς και στην ανάπτυξη και διαφύλαξη του πολιτισμού, της πληροφόρησης, της εκπαίδευσης και της δημοκρατίας. Η ελευθερία του Τύπου και η πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης είναι ζωτικής σημασίας για τη λογοδοσία των κυβερνήσεων και την παρακολούθηση των δημοκρατικών διαδικασιών.
Η Επιτροπή εργάζεται για να διασφαλίσει την τήρηση των κανόνων ανταγωνισμού, μεταξύ άλλων στον τομέα των μέσων ενημέρωσης και στις ψηφιακές πλατφόρμες. Στόχος της είναι να διασφαλίσει ότι οι καταναλωτές μπορούν να επωφελούνται από ευρύτερη επιλογή και απεριόριστη πρόσβαση σε περιεχόμενο υψηλής ποιότητας σε ανταγωνιστικές τιμές, καθώς και από αυξημένη τεχνολογική καινοτομία.
Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί τη λειτουργία των αγορών μέσων ενημέρωσης και τη συμμόρφωση με τους κανόνες ανταγωνισμού.
Επιπλέον, η Επιτροπή πρότεινε πρόσφατα νομοθεσία, την ευρωπαϊκή πράξη για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης[1], η οποία θεσπίζει διαδικαστικούς και ουσιαστικούς κανόνες σχετικά με τις συγκεντρώσεις στην αγορά μέσων ενημέρωσης και εθνικά μέτρα που επηρεάζουν τη λειτουργία των μέσων ενημέρωσης στην εσωτερική αγορά. Η δημοκρατία βρίσκεται στο επίκεντρο των προτεραιοτήτων της Επιτροπής, όπως περιγράφονται στο σχέδιο δράσης για την ευρωπαϊκή δημοκρατία. Στην ομιλία της για την κατάσταση της Ένωσης, η πρόεδρος της Επιτροπής ανακοίνωσε δέσμη μέτρων για την προάσπιση της δημοκρατίας για το 2023.
Η δημοκρατία αυτή καθαυτή δεν αποτελεί στόχο των κανόνων ανταγωνισμού, αλλά οι επιδιωκόμενοι στόχοι, όπως η δικαιοσύνη, η διαφάνεια, οι ισότιμοι όροι ανταγωνισμού και το κράτος δικαίου, είναι καθοριστικής σημασίας για την προστασία της δημοκρατίας.
Με τη διατήρηση του ελέγχου των αντιανταγωνιστικών συγχωνεύσεων ή καταχρηστικών συμπεριφορών, η πολιτική ανταγωνισμού περιορίζει τη συγκέντρωση οικονομικών δυνάμεων και την εκμετάλλευση ισχυρών οικονομικών θέσεων, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη μιας ελεύθερης και ανοικτής οικονομίας και, τελικά, μιας ελεύθερης και ανοικτής κοινωνίας.
[1] https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/new-push-european-democracy/european-democracy-action‑plan/european‑media‑freedom‑act_en#:~:text=The%20European%20Media%20Freedom%20Act%20proposed%20a%20new,account%20the%20digital%20transformation%20of%20the%20media%20space
