Όχι στην πώληση ευρωπαϊκού στρατιωτικού εξοπλισμού στην Τουρκία!

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-003386/2022/rev.1 προς την Επιτροπή

Άρθρο 138 του Κανονισμού

Λουκάς Φουρλάς (PPE)

Θέμα:          Όχι στην πώληση ευρωπαϊκού στρατιωτικού εξοπλισμού στην Τουρκία!

Είναι φανερό ότι η Τουρκία, και το καθεστώς Ερντογάν προκειμένου να παραμείνει στην εξουσία, ασκούν μια άκρως επιθετική εξωτερική πολιτική. Οι πρόσφατες πολεμικές ενέργειες σε Συρία, Λιβύη, Αρμενία και Βόρειο Ιράκ μας υπενθυμίζουν ποια είναι στην πραγματικότητα η Τουρκία. Παράλληλα με τις πολεμικές επιχειρήσεις, το καθεστώς Ερντογάν προβαίνει καθημερινά σε άνευ προηγουμένου απειλές εναντίον της Κύπρου και της Ελλάδας.

Η τουρκική προκλητικότητα, είτε εκδηλώνεται μέσα από πολεμικές επιχειρήσεις σε γειτονικές της χώρες, είτε εκδηλώνεται μέσα από μια ακραία ρητορική εναντίον δύο κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν πρέπει να γίνεται άλλο ανεκτή.

Δυστυχώς, όμως, στην Ευρωπαϊκή Ένωση περιοριζόμαστε σε συνετισμούς και προειδοποιήσεις. Για να έχουν όμως αποτέλεσμα οι προειδοποιήσεις και να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη από την Τουρκία πρέπει να συνοδεύονται από αξιοπιστία και η γραμμή των ευρωπαϊκών χωρών πρέπει να καταδεικνύει ότι είμαστε απολύτως ενωμένοι ως προς την διαφύλαξη της ασφάλειας των κρατών μελών. Συνεπώς, δεν νοείται οποιαδήποτε χρηματοδότηση ή εξοπλιστική αναβάθμιση μιας χώρας που απειλεί καθημερινά δύο κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ερωτάται η Επιτροπή:

1. Κατά πόσο επιδεικνύουμε αξιοπιστία ως Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όταν κράτη μέλη πωλούν στρατιωτικό εξοπλισμό στην Τουρκία;
2. Εξετάζεται το ενδεχόμενο να επιβληθεί τερματισμός αυτής της απαράδεκτης τακτικής εκ μέρους κρατών μελών;

EL

E-003386/2022

Απάντηση του ύπατου εκπροσώπου/αντιπροέδρου κ. Borrell i Fontelles εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

(18.11.2022)

Τον Ιούνιο του 2022, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε βαθιά ανησυχία για τις πρόσφατες επανειλημμένες ενέργειες και δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων και υπογράμμισε ότι η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών μελών της ΕΕ πρέπει να γίνονται σεβαστές. Υπενθυμίζοντας τα προηγούμενα συμπεράσματά του[1] και τη δήλωση της 25ης Μαρτίου 2021[2], το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέστησε σαφές ότι προσδοκά από την Τουρκία να σεβαστεί πλήρως το διεθνές δίκαιο, να αποκλιμακώσει τις εντάσεις προς όφελος της περιφερειακής σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και να προαγάγει τις σχέσεις καλής γειτονίας με βιώσιμο τρόπο[3].

Η ΕΕ θα συνεχίσει να προτρέπει την Τουρκία να παύσει κάθε απειλή και ενέργεια που βλάπτει τις σχέσεις καλής γειτονίας, καθώς και να σεβαστεί την κυριαρχία όλων των κρατών μελών της ΕΕ επί των χωρικών τους υδάτων και του εναέριου χώρου τους.

Ο έλεγχος των εξαγωγών και της διαμετακόμισης όπλων από τα κράτη μέλη της ΕΕ υπόκειται στην εθνική νομοθεσία, στην κοινή θέση (ΚΘ) 2008/944/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου για τον καθορισμό κοινών κανόνων που διέπουν τον έλεγχο των εξαγωγών στρατιωτικής τεχνολογίας και εξοπλισμού και στη Συνθήκη για το εμπόριο όπλων. Η τελική απόφαση για την έγκριση εξαγωγής ή διαμετακόμισης λαμβάνεται από τις αρχές των κρατών μελών της ΕΕ, με βάση τα κριτήρια της κοινής θέσης.

Στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 14ης Οκτωβρίου 2019[4], η ΕΕ υπενθύμισε την απόφαση που έλαβαν ορισμένα κράτη μέλη να αναστείλουν αμέσως τις άδειες εξαγωγής όπλων στην Τουρκία, και τα κράτη μέλη δεσμεύτηκαν να υιοθετήσουν ισχυρές εθνικές θέσεις βάσει της κοινής θέσης 2008/944/ΚΕΠΠΑ, συμπεριλαμβανομένης της αυστηρής εφαρμογής του κριτηρίου 4 σχετικά με την περιφερειακή σταθερότητα ως πιθανή βάση για την άρνηση χορήγησης άδειας εξαγωγής, εντούτοις δεν επέβαλαν εμπάργκο όπλων. Το ζήτημα των εξαγωγών όπλων στην Τουρκία εξακολουθεί να βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής της Ομάδας «Εξαγωγές συμβατικών όπλων» (COARM). Ορισμένα κράτη μέλη έχουν αποφασίσει να μην εκδώσουν νέες άδειες εξαγωγής όπλων στην Τουρκία. Οι πληροφορίες σχετικά με τις εξαγωγές όπλων από τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι διαθέσιμες στο κοινό στον ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης[5].

[1] https://www.consilium.europa.eu/media/50832/2425-06-21-euco-conclusions-el.pdf

[2] https://www.consilium.europa.eu/media/49006/250321-vtc-euco-statement-el.pdf

[3] https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-24-2022-INIT/el/pdf

[4] https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-13090-2019-INIT/en/pdf

[5] https://webgate.ec.europa.eu/eeasqap/sense/app/75fd8e6e-68ac-42dd-a078-f616633118bb/sheet/74299ecd-7a90-4b89-a509-92c9b96b86ba/state/analysis