Πρωτοβουλία για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας και πλοία υπό Κυπριακή Σημαία
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-003667/2022 προς την Επιτροπή
Άρθρο 138 του Κανονισμού
Λουκάς Φουρλάς (PPE)
Θέμα: Πρωτοβουλία για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας και πλοία υπό Κυπριακή Σημαία
Είναι γνωστό ότι η Τουρκία, υποψήφια προς ένταξη χώρα, δεν εφαρμόζει τα περιοριστικά μέτρα που έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας λόγω της εισβολής της στην Ουκρανία.
Η πρωτοβουλία για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας (Black Sea Grain Initiative) υιοθετήθηκε τον περασμένο Ιούλιο από την Ουκρανία, τη Ρωσική Ομοσπονδία και την Τουρκία, παρουσία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ. Η εν λόγω πρωτοβουλία υιοθετήθηκε για ανθρωπιστικούς λόγους και αποσκοπεί στη διευκόλυνση της εξαγωγής από την Ουκρανία σιτηρών, άλλων τροφίμων και λιπασμάτων προς όφελος τρίτων χωρών, ειδικότερα όσων εξαρτώνται από τη βοήθεια του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (World Food Program).
Μετά από διάφορες έρευνες έχει πλέον επιβεβαιωθεί ότι πλοία που φέρουν σημαία της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενός κράτους μέλους της ΕΕ, ή τα οποία τυγχάνουν διαχείρισης από την Κύπρο, εμποδίζονται από την Τουρκία να εμπλακούν στη μεταφορά σιτηρών και άλλων αγαθών στο πλαίσιο της ως άνω πρωτοβουλίας.
Ερωτάται η Επιτροπή:
Ποια μέτρα έχει λάβει, ή προτίθεται να λάβει, για να εμποδιστεί η Τουρκία, μια υποψήφια προς ένταξη χώρα, να εκμεταλλευτεί μια ανθρωπιστική πρωτοβουλία και εμμέσως και υπογείως να επεκτείνει το τουρκικό εμπάργκο που ισχύει από το 1987 σε πλοία που φέρουν Κυπριακή Σημαία ή τυγχάνουν διαχείρισης από την Κύπρο;
Κατάθεση: 10.11.2022
E-003667/2022
Απάντηση του ύπατου εκπροσώπου/αντιπροέδρου κ. Borrell i Fontelles εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(21.12.2022)
Η ΕΕ επικροτεί την Τουρκία για τις προσπάθειές της να διευκολύνει την έγκριση της πρωτοβουλίας για τα σιτηρά του Εύξεινου Πόντου, καθώς και για τις πρόσφατες προσπάθειές της να ανανεώσει την εφαρμογή της πρωτοβουλίας αυτής.
Ταυτόχρονα, όλες οι υποψήφιες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, αναμένεται να ευθυγραμμιστούν με τις αποφάσεις του Συμβουλίου και με τις δηλώσεις του ύπατου εκπροσώπου εξ ονόματος της ΕΕ, καθώς και με τα περιοριστικά μέτρα. Η ΕΕ έχει επανειλημμένα τονίσει αυτή την ισχυρή προσδοκία στον διάλογό της με Tούρκους συνομιλητές, όπως και στις εκθέσεις της Επιτροπής[1]. Η συνεχιζόμενη πολιτική της Τουρκίας να μην ευθυγραμμίζεται με τα περιοριστικά μέτρα κατά της Ρωσίας προκαλεί αυξανόμενη ανησυχία λόγω της ελεύθερης κυκλοφορίας προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων αγαθών διπλής χρήσης, στο πλαίσιο της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας.
Η ΕΕ παραμένει πλήρως προσηλωμένη στη συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος με βάση μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) και βάσει του ενωσιακού κεκτημένου και των αρχών στις οποίες έχει θεμελιωθεί η ΕΕ. Η επανάληψη των επίσημων διαπραγματεύσεων για συνολική διευθέτηση υπό την αιγίδα του ΟΗΕ είναι απαραίτητη.
Είναι επιτακτική ανάγκη η Τουρκία να συμβάλει έμπρακτα και να αναλάβει υπεύθυνες δράσεις με σκοπό τη δημιουργία περιβάλλοντος που να ευνοεί τις διαπραγματεύσεις. Η ΕΕ εξακολουθεί, κατά τρόπο σταθερό και συνεχή, να απευθύνει έκκληση στην Τουρκία με αυτό το μήνυμα. Επίσης, η ΕΕ εξακολουθεί να απευθύνει έκκληση στην Τουρκία να παύσει όλες τις απειλές και τις ενέργειες που βλάπτουν τις καλές σχέσεις γειτονίας, καθώς και να σέβεται την κυριαρχία όλων των κρατών μελών της ΕΕ επί των χωρικών τους υδάτων και του εναέριου χώρου τους.
[1] Τελευταία έκθεση: SWD(2022) 333.
