Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-001429/2024 προς την Επιτροπή
Άρθρο 144 του Κανονισμού
Λουκάς Φουρλάς (PPE)
Θέμα: Τουρκία – Μια αναξιόπιστη χώρα υπό ένταξη
Με αφορμή τα άγρια επεισόδια στην τουρκική εθνοσυνέλευση, και την Άγκυρα ξανά στο προσκήνιο, επανέρχομαι στο θέμα της αξιοπιστίας της Τουρκίας ως χώρας υπό ένταξη στην ΕΕ. Εδώ και καιρό, η Τουρκία με τη στάση της υπονομεύει την ενιαία γραμμή της ΕΕ ως προς τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας αλλά και στην Ουκρανία, που δυστυχώς συνεχίζονται. Ενώ η Ευρώπη ομόφωνα καταδικάζει τη ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία, η Τουρκία παίζει σε διπλό ταμπλό. Στηρίζει την Ουκρανία πουλώντας της στρατιωτικό εξοπλισμό, αλλά ταυτόχρονα διατηρεί στενές οικονομικές και πολιτικές σχέσεις με τη Μόσχα.
Ερωτάται η Επιτροπή:
1. Πώς σχολιάζει τις ενέργειες μιας υπό ένταξη χώρας που διατηρεί σχέσεις τόσο με την Ουκρανία όσο και με τη Ρωσία, προκειμένου να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά της;
2. Kατά πόσον οι ενέργειες αυτές επηρεάζουν τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί κατά της Ρωσίας και την ενότητα των κρατών μελών, αφού συμβάλλουν στην καταστρατήγησή τους;
3. Με ποιους τρόπους και με ποια μέτρα σκοπεύει η Επιτροπή να αντιμετωπίσει την αντικρουόμενη πολιτική της Άγκυρας, η οποία επηρεάζει τη συνοχή της Ένωσης;
Κατάθεση: 26.7.2024
E-001429/2024
Απάντηση του ύπατου εκπροσώπου / αντιπροέδρου Borrell i Fontelles εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(20.9.2024)
Η Τουρκία είναι υποψήφια χώρα, βασικός περιφερειακός παράγοντας και μέλος του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ). Ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας ανέδειξε τη σημασία της Τουρκίας ως περιφερειακού παράγοντα, ιδίως στον Εύξεινο Πόντο. Η Τουρκία υποστήριξε την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, ψηφίζοντας υπέρ των σχετικών ψηφισμάτων στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), και αντέδρασε πολιτικά, οικονομικά και διπλωματικά, διευκολύνοντας την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών και τις ανταλλαγές κρατουμένων. Τον Αύγουστο του 2024 η Τουρκία κύρωσε τη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με την Ουκρανία[1]. Ενώ αποτελεί στρατηγικό εταίρο για την Ουκρανία στον τομέα της άμυνας, η Τουρκία διατηρεί ισχυρές εμπορικές, οικονομικές και πολιτικές σχέσεις με τη Ρωσία. Η Τουρκία απέφυγε να ευθυγραμμιστεί με τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ κατά της Ρωσίας, διατηρώντας τη θέση της ότι δεν στηρίζει εκείνα που εγκρίθηκαν εκτός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών.
Δεδομένου ότι η ΕΕ και η Τουρκία συμμετέχουν σε τελωνειακή ένωση, η ΕΕ έχει ζητήσει επανειλημμένα από την Τουρκία να εφαρμόσει πρόσθετα μέτρα για την αποτελεσματική αποτροπή της καταστρατήγησης των περιοριστικών μέτρων της ΕΕ, γεγονός που οδήγησε σε κάποια πρόοδο. Η Τουρκία έλαβε ορισμένα μέτρα κατά τη διάρκεια του 2023 για να αποτρέψει τη διαμετακόμιση και την επανεξαγωγή αγαθών που υπόκεινται σε κυρώσεις στη Ρωσία, ιδίως όσον αφορά τα κοινά είδη υψηλής προτεραιότητας (ΚΕΥΠ/πεδίου μάχης) που απαριθμούνται στον κατάλογο με 50 κωδικούς του Εναρμονισμένου Συστήματος (ΕΣ).
Η Επιτροπή εξακολουθεί να παρακολουθεί ενεργά τα εμπορικά δεδομένα και να τα ανταλλάσσει με την Τουρκία. Ο απεσταλμένος της ΕΕ για τις κυρώσεις ηγείται των προσπαθειών συνεργασίας, οι οποίες αποτέλεσαν πρόσφατα αντικείμενο συζητήσεων με την Τουρκία στο πλαίσιο του διαλόγου υψηλού επιπέδου για το εμπόριο (8 Ιουλίου 2024)[2].
Στην έκθεσή της του 2023 για τη διεύρυνση[3], η ΕΕ κάλεσε την Τουρκία, ως υποψήφια προς ένταξη χώρα, να ευθυγραμμιστεί με τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ κατά της Ρωσίας.
[1] https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/08/20240802.pdf (Επίσημη Εφημερίδα της Τουρκίας, νόμος αριθ. 7523).
[2] https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/statement_24_3684
[3] https://neighbourhood-enlargement.ec.europa.eu/document/download/eb90aefd-897b-43e9-8373-bf59c239217f_en?filename=SWD_2023_696%20T%C3%BCrkiye%20report.pdf
